Jueves 5 de Enero de 2012 - La hora en la región: Tapa
Voces de la Tierra - Trad | Nota publicada el 27/09/2010 - 17:20 hs.

MÉXICO-ARTESANAS
Traducción en kaqchiquel


Artesanas mexicanas tejen porvenir de niños con basura reciclada



Ixoqi’aj Mexico niki kemaj rikipetik ri ak’wala’ täq niki kosaj ronojel ri ch’aqin el chik.

Ri jay a to’oy winäq rub’i’ Mitz ( awachin rat, pa rich’ab’äl náhuatl) un chojmij ronojel taq ik’ oxi’ mil kamisab’äl. K’olbäl, k’olbäl päq, ajnuk’uy samaj, ajk’oloy wachb’ál, chuqa’ etz’eb’a’l täq nik’is jun juna’, ronoje yare’ niki lesaj ruk’in ri mololen ch’aqin el chik. 

Ri jay re’ k’o kela’ Palo Solo, jun tinamït akuchi ek’o janila meb’a’il, k’o chikojol jun suwan richin Huixquilucan, ka’i’ ramaj chare ri nim tinamït ruchin México.

Jun ka’i’ wok’al ixoqi’ kijachon ki’ ruchin niki qopij, niki b’us, chuqa’ niki puch’uj ruchin niki kemaj ruxaq taq che’ ruchin ri tinamït nahua, ri ki wajk’al aztecas.

Ri ki samaj niki k’ayij kela’ Alemania, Bélgica, España, Estados Unidos, Gran Bretaña chuqa’ kela’ Italia, ri rajil nik’ulun pa jun 15 k’a 140 dólares.  Ri päq nik’atzin chike ri 50 jay ajto’oy winäq ruk’in ronojel kiwalk’wal.

Yare’ k’ayij nu to’ ri ak’wala’ ruchin ri jay kela’ Palo Solo, yare’ jun ajtijobäl ruchin México, kichin ri meb’a’ ri najin niki tijoj ki’ ruk’in ri Montessori, yare’ xchapatäj rij pa juwinäq juna’ qan, ri ru b’anon qa majun k’o ta.

Xq’ax yan waqxaqi’ juna’ ri elex ri Mitz, ka’i’ mil ak’wal’ nitojox kitijobäl, yare’ matiox chare ri samaj ri niki b’an ri ixoqi’ ruk’in ri ronojel ri nich’aqix el.

Ri jay rub’i’ Mitz un kosaj jun na’oj “niqakemaj ri qapetik”.

Mitz xu b’an chi nima’q taq jay niki sipaj ronojel maniki kosaj tachik, achi’el ri Mars, Pepsico, Terracycle chuqa’ Starbuks.

Ruk’in ri nimajay rub’i’ Mars niki k’ayij wakami ri ronojel ri niki chojmij riwinäq chupan rijun jay ak’ayinel rub’i’ M&M kela’ Nueva York, Orlando chuqa’ Las Vegas, kela’ Estados Unidos.

K’a kami, ri ajmoloy winäq Mitz nub’ij chi ruk’ayin 150 mil ri mololen rinikib’an ri ixoqi’, yare’ xuya’ jub’a’ ruwi’ jun millón dólares. yare’ nuk’ut chi ri k’ayij najin nijote’ janila’ chupan ri jun kaji’ juna’ k’isb’äl.

Panik’aj chare ri nikimololej niki jäch chikiwäch ronojel taq ixoqi’, majun niki ya’ ta qan chikij.  Chuqa’, jub’a’ ruchin yare’ päq nikijäch chare ri jay ajtijobäl, chuqa’ niki lesaj jub’a’ chik ruchin niki b’an riki samaj, po jutz’it niki lesaj ruchin niki siloj ki’.

Ri jun samaj re’ rinikib’an ri ixoqi’ ruchin ri Mitz, nuk’ut ru b’eyal rik’ayij pa jun utz rajil chike riwinäq, ruchin ki utz k’aslemal, ruchin niki to’ ki´chuqa’ ruchin ri tijobäl.


Traducción: Herber Morales
27/09/2010









  AMARC  


Copyleft @2004-2012 AMARC-ALC | Derechos cedidos según las siguientes condiciones.
Agradecemos citar la fuente.





AMARC

Útiles

Enviar nota por mail Enviar por mail
Versión para imprimir Versión para imprimir

((( Radios en vivo )))
Púlsar en portugués

Conferencia del Cambio Climático - COP 17

Día de la Alimentación - Cobertura Especial

Movilización x la educación en Chile

Año internacional de los bosques

Informes Especiales

Coberturas Especiales

Diarios del Día

Ultimos audios

Archivo de notas

Suscripción gratuita por e-mail

Días de Radio

Voces de la Tierra

Panorama radiofónico
Miércoles 04 de enero
En esta edición:
Detienen en Chile a la madre y a la hermana de Matías Catrileo. Un Tribunal ecuatoriano ratificó la multa contra la compañía Chevron. Nueva protesta antiminera en Argentina.


8 min. 17 seg. (7,59 Kb.) bajar mp3

Martes 03 de enero
En esta edición:
Conmemoran muerte de joven mapuche en Chile. Argentina renueva su reclamo por las Islas Malvinas.


5 min. 01 seg. (4,60 Mb.) bajar mp3

Lunes 02 de enero
En esta edición:
Entrevista con el director de la FAO, José Graziano da Silva. En julio del año pasado Púlsar dialogó con el director de la FAO. Este es el resumen de una extensa conversación.


12 min. 05 seg. (5,53 Mb.) bajar mp3

Viernes 30 de diciembre
En esta edición:
Condenan a dictador argentino por crímenes de lesa humanidad. Realizan un nuevo cambio de gabinete en Chile.


7 min. 07 seg. (6,52 Mb.) bajar mp3