Jueves 5 de Enero de 2012 - La hora en la región: Tapa
Voces de la Tierra - Trad | Nota publicada el 27/04/2010 - 18:11 hs.

PERÚ-ALIMENTACIÓN
Traducción en kaqchiquel


RUCHUPIK RI WAYJAL AKUCHI’ K’O WA RI IJA’TZ



Xatak’o jun sib’iläj utz uja’tz, manta k’o ri wayijal, po ri winäq k’o ta yalan kiway, Kere’ nub’ij Dionicio Sarmiento ajsamajel ulew kela’ pa Huancavelica akuchi ek’o janila táq meb’a’ ruchin ri perú.kela’ xakan jub’a’ nirajo’ konojel ye samäj chuqa’ niki ch’ek ki k’aslemal ruk’in ri tiko’n.

Dionicio k’o rachoch par i tinamït rub’i’ Tinquercasa, jub’a’ ruwi’ 3 mil 500 metros pa ruwi’ ri palow, rikichoch kib’anon ruk’in ri xan, ma niki samajij ta ri ulew ruk’in nima’q taq ch’ich’ ruma yare’ ri ki tiko’n xaxe un b’ana’ chike riye’ chuqa’ ri ki winaqi’.

Xa jub’a’ ya’ nik’ulun pa jun q’ij chuqa’ ri tz’il taq ya’ ri nitel ma nib’e ta pa jun jül.

Ri Tinquercasa, nikanaj qa chupan ri nimm tinam´t rub’i’ paucara, xa jub’a’ nirajo’ chi konojel ri wináq ek’o pa meb’a’il ri ni k’ulun pa jun 85.7%, jun 45% ri ak’wala’ chuqa’ ri xtani’ kichin ri taq tinamït yalan niki tij wayjal.

Ri Organización de las Naciones Unidas ruchin ri tikob’äl chuqa’ ri wäy (FAO), nuch’ob’ chi ri k’ayewal ri ruya’on ri mayjal chuwäch ri ruwach’ulew, najin nib’e pa nïm, chuqa’ yare’ najin yeru tz’ila’ ri winäq ri ek’o pa taq amaq’il ri yalan majun k’ïy ta ki rajíl.

Xub’ij chi yare’ k’ayewal ruk’in ri wayijal xa kan niq’alajin nijote’ pa 100 millones chare yare’ juna’, ruk’in yare’ un qxaj qa ri 1.000 millones.

Ruma yare’ ri FAO, najin un kanuj achike nub’an ruchin yeruto’ ri ajsamajela’, huqa’ najin nisamäj, ruchin niki tamaj ri winäq chi yalan utz rutijik ri niki tik pa ki juyu’. Yare’ yalan utz chare ruch’akul ri winäq, achi’el ri Saqwäch, ri Oca, ri Olluca, ri Tarwi chuqa’ ri kiwicha. Ri winäq ma nikitïj ta yare’ taq rikil ruma ma kitaman ta ri rub’anikil.

Ri ruchajinik ri utz wa’in kichin ri winäq, chuqa’ ri utz k’aslemal, chuqa’ yalan nik’atzin ri yä’, ruchin ri tiko’n chuqa’ ri rikil wáy.

Po xa kan jun q’ij niq’ax, ri yä’ najin nik’is el, ruma ri ruchaqijïk ri ulew, ri taq k’wa’, ri kokoj taq raqan yä’ ri ek’o pa taq k’ichelaj, najin ye chaqi’j ruma yare’ x aman utz ta chïk najin nub’än ri jöb’.

“Xaxe niqwajo’ niki k’ut chiqawäch chuqa’ yoj ki to’”, kere’ xub’ij Felix Unoce chare ri IPS, ri nipe kel’a pa tinamït rub’i’ Padre Rum. Ri xub’ij xuk’ut chuwäch ri k’amol b’ey chi yalan nik’atzin ye to’ox ruchin niki to’ ki k’aslemal.(PÚLSAR)


Traducción: Herber Morales
27/04/2010









  AMARC  


Copyleft @2004-2012 AMARC-ALC | Derechos cedidos según las siguientes condiciones.
Agradecemos citar la fuente.





AMARC

Útiles

Enviar nota por mail Enviar por mail
Versión para imprimir Versión para imprimir

((( Radios en vivo )))
Púlsar en portugués

Conferencia del Cambio Climático - COP 17

Día de la Alimentación - Cobertura Especial

Movilización x la educación en Chile

Año internacional de los bosques

Informes Especiales

Coberturas Especiales

Diarios del Día

Ultimos audios

Archivo de notas

Suscripción gratuita por e-mail

Días de Radio

Voces de la Tierra

Panorama radiofónico
Miércoles 04 de enero
En esta edición:
Detienen en Chile a la madre y a la hermana de Matías Catrileo. Un Tribunal ecuatoriano ratificó la multa contra la compañía Chevron. Nueva protesta antiminera en Argentina.


8 min. 17 seg. (7,59 Kb.) bajar mp3

Martes 03 de enero
En esta edición:
Conmemoran muerte de joven mapuche en Chile. Argentina renueva su reclamo por las Islas Malvinas.


5 min. 01 seg. (4,60 Mb.) bajar mp3

Lunes 02 de enero
En esta edición:
Entrevista con el director de la FAO, José Graziano da Silva. En julio del año pasado Púlsar dialogó con el director de la FAO. Este es el resumen de una extensa conversación.


12 min. 05 seg. (5,53 Mb.) bajar mp3

Viernes 30 de diciembre
En esta edición:
Condenan a dictador argentino por crímenes de lesa humanidad. Realizan un nuevo cambio de gabinete en Chile.


7 min. 07 seg. (6,52 Mb.) bajar mp3