Logo Púlsar Martes 17 de Abril de 2012
Voces de la Tierra - Trad | Nota publicada el 26/02/2010 a las 14:44 hs.
BOLIVIA-MUJERES
Traducción en aymara (Bolivia)
Uraqixa, warmin achikt’awipaki ukhamawa.

Soltera, viuda, jan documentunïki Bolivia markan warminakatakixa wali ch’amaniwa uraqi tituluniñapaxa. Kunalaykutixa costumbre sarnaqawinakaxa uñachayiwa nayratpacha, chachakiwa uraqi titulonisphaxa, warmisti janiwa. Uka amtawixa janiwa Bolivia markana jichha amtawipampixa sarkiti, jach’a internacional amtawinakampi puqañapaki ukampisa sarkarakiti.

Bolivia markana warminakana uraqi titulunïñataki ch’amañchawixa, jïcchakiwa qalltaski sasawa IPS ukaru qanachapxi, khiti kullakanakatï representantinakäpki, Los Andes, Amazonía ukhamaraki el Chaco ukjankir uraqinakatxa ma jach’a tantachawina La Paz markana.

Altiplano ukhamaraki el Chaco ukja chiqanakanxa aka amtawimpixa niyawa sartataxixa, maysa tuqitxa, Amazonia junt’u uraqinakanxa, janiwa warninakana uraqi tutuluniñaparu derechunitapaxa yatitäkiti, ukam sasawa, Federación de Mujeres Campesinas de Pando Bartolina Sisa, ukan representantipaxa, kullaka Jesusaida Vaca, jupaxa arsuraki.

Ukhamarusa, Estaduxa janiwa ch’amanikiti, warminakana derechunitapa uraqi tituluniñapataki uka kamachimpi puqayañatakixa, ukxarusti yaqa jan walt’awirakiwa utji, walja kullakanakawa jan documentunïpkiti, ukhamarusa khitinakatï funcionarionarios públicos ukhama irnaqapxi jupanakasti, janiwa warmitapatxa yanapt’akiti, antisakiwa ch’am tukuyapxi kullakanakaruxa, janiwa kamachinakampixa puqapkiti, sasawa, Carmén Avila, dirigente kullakaxa kijasiraki.

Maysa tuqitxa, kititï, Director General de Tierras, uka institucionankiri, Florián Soto tataxa, qanacht’iwa, jicchaxa juk’ampi confianzawa utji kauknir institucionanakatï uraqi titulunakata uñjapaki ukanakaruxa, kunalaykutixa uksan irnaqirinakaxa organizaciones sociales de base uksankirinakapxiwa, sasa.

Jilata Soto jupasa, pueblos indígenas Oruro departamento uksan p’iqinchiripanwa.

Ukhamaraki, jupaxa uñacht’ayiwa, kunamsa Evo Morales presidentena gobiernupanxa, 2006 ukja marata, 2009 ukja marakamaxa, tunka waranqa pa pataka llatunka llatunkani (10 mil 299) ukja uraqi titulunakawa warminakaruxa churawatana, 164 mil 401 ukja hectárianaka uraqinaka.

Janira Evo Morales presidentïkana ukjaxa, pasïri gobiernunakaxa kimsa waranqa (3 mil) ukja uraq titulunakakwa warminarakuxa churapxatana.

Coordinadora de la Mujer uka institucionankiri warminakana amuyt’apanxa sapxiwa, 1997 ukja marata 2006 ukja marakamasti, warminakaruxa, pa tunka llatunkani waranqa jilatxa(29 mil 63) ukxatxa, pusi waranqa llatunka pataka, paqallqu tunka kimsani (4,973) ukja uraqi titulunakakwa warminakaruxa churapxatana.

Jicchasti, machaqa Constitución Política del Estado Plurinacional Bolivia markanxa, warminakana derechunakapa respetatañapatakixa suma qanawa, Ley del Servicio de Reforma Agraria, uka kamachimpisa puqasiñapawa.

Mä Jaqina, warmipasa, chachapasa uraqiniñapaxa, ma derechuwa internacional ukamawa, ukhamsti niya kimsa tunka maranakawa qanachasi, Convención para la Eliminación de Todas las Formas de Discriminación contra la Mujer, uka jach’a amtawina.(PÚLSAR/IPS)


Traducción: Eco Jóvenes/Bolivia
26/02/2010



Copyleft @2004-2012 AMARC-ALC | Derechos cedidos según las siguientes condiciones.
Agradecemos citar la fuente.