Logo Púlsar Martes 06 de Marzo de 2012
Voces de la Tierra - Trad | Nota publicada el 19/11/2009 a las 17:59 hs.
BOLIVIA-MUJERES
Traducción en kaqchiquel
K’amoj b’ey, jun samaj yalan k’eyew po majun ruchajinel

Ri samaj ruchin ru kolob’ib’al ri chojm kichin ri ixoqi’ xu b’än yan b’eleje’ juna’ ru chanpon rij samaj, po yalan k’iy etzelal najin ye mastäx qa e ma ni tzijox ta.

Ri samaj chirirj ri etzelal chike ri ixoqi’ ruchin man b’anatäj ta chïk nu kanuj nu kol ri ki chojm ri ixoqi’ ruchin ye kowin ye ok chupan ri k’amol b’ey achi’el ri achi’a’.

Ri nu kanuj yare’ samaj ruchin man banatäj ta chïk, ye to’ox, chuqa’ niki toj kimak ri ye b’ano ri etzelal, urchin kere’ nik’is ri etzelal ri nib’anox chike ri ixoqi’ ri niki wajo’ ye ok pa k’amol b’ey.

Ri niki yab’ej chirij ri ajmak, chi nu toj rumak ri nu b’an chare jun ixöq.

Ri ajk’amol b’ey ruchin ri Asociación de Consejalas de Bolivia (Acobol) María Eugenia Rojas, xu b’ij chare ri IPS chi k’o 200 ixoqi’ ki yab’en chi nisamajïx yare’, chuqa’ ruchin niki toj kimak ri ye b’ano. Ri etzelal re’ ki ajqan jun na’oj ri xa ma junan ta ye tz’atox ri ixoqi’ kik’in ri achi’a’.

Po chuqa’, majun jun winäq chare ri 200 ajmakil ru tojon ta rumak ri ru b’anon chare ri ixöq.

Ri etzelal chike ri ixoqi’ nib’anatäj chiki kojol ronojel ri winäq, chuqa’ yalan k’iy ri nib’anatäj ma nitamatäx ta ruma ri ixoqi’ ma niki tzujuj ta kib’i’.

Jun tijonïk xb’anatäj pa ri juna’ 2000 chuqa’ pa ri 2005 xu k’ut chi ri 36% ri etzelal xb’anox chike ri ixoqi’ ri niki nïm ki’ pa k’amol b’ey ruchin ma niki b’än ta chïk, ruchin majun ru k’ayewal chare nikanaj qa jun achin. Yare’ niqa kowin niqa tz’et ruk’in ri 200 tzujunem ri xb’anox.

Jun 20% ri tzujunem ki b’anon, yare’ ruma niki tz’ila’ ri ixoqi’. Jun 19% ruma xa kan niki b’an etzel taq ch’ob’oj chirij ruch’akul. ronojel yare’ xaxe ruchin niki b’än chi ri ixöq ma nu nim ta ri’ Pa k’amol b’ey ruchin ru tinamït.(PÚLSAR/IPS)


Traducción: Herber Morales
19/11/2009




Copyleft @2004-2012 AMARC-ALC | Derechos cedidos según las siguientes condiciones.
Agradecemos citar la fuente.