Ri ki ya’ xa xe nk’ulun jun ramaj ronojel taq q’ij, ruma xa majun jun utz laj ru b’anïk ruchin niki kosaj, chuqa’ xa ruma yalan tz’il nu b’än chikojol taq jay.

Kela’ pa Morocho ronojel ni b’anox achi’el nrajo’ ri aj jaqoy juyu’, ri un lesaj ronojel ri jeb’el taq ab’äj chupan ri juyu’; xa kan un chäp yan rij samaj akuchi wakami ri winäq ki b’anon ki choch.

Yalan ni k’atzin chi ni kanux jun chïk juyu’ ruchin ye ya’ox ri winäq, yare’ k’o chi nu tzu’ ri Chinalco, jun ajlaq’oyb’äl ruchin China, k’o chi nu toj jun juyu’ ruchin ye k’aje’ ri 1,300 jay.

Ri ajlaq’oyb’äl, ri winaqi’ chuqa’ ri k’amol b’ey, majanj niki ya’ chiki wäch achike niki b’än ruchin niki chojmij yare.

Ri aj morocha xiki ya’ yan chikiw¨ch ruk’ïn ri ajlaq’oyb’äl, ruma xa majun jun utz la ki choch; po k’o jun much’aj ri ma niki wajo’ ta chi ntoj xa junik’ chike ruma ye lesex el pa ki choch.

Ri ajk’amol b’ey kichin 28 moloj winäq niki k’atuj 150 millones de dólares chare ri chinalco ruchin niki ya’ kan ki juyu’, chuqa’ niki k’atuj 0.51 por ciento chare ri nojel ri päq ri nu k’ül chirij ri nu lesaj el chupan ri juyu’.

Wakami ma najin ta ye tzijon, por i ajlaq’oyb’äl xa kan xu löq’ yan jun 72 % taq jay ri e k’o chupan ri juyu’. Yare’ ma ni ki pob’a’ ta ru b’anïk.

Traducción: Herber Morales
16/04/2009